XI Małopolska Noc Naukowców

„Naukowiec nie jest twórcą prawdy, ale jej odkrywcą”

Jan Paweł II

FASCYNUJĄCA  XI MAŁOPOLSKA NOC NAUKOWCÓW

Podczas tegorocznej edycji Nocy Naukowców, która miała miejsce 29 września, uczniowie klasy I b spośród około 1500 wydarzeń odbywających się w krakowskich uczelniach, instytucjach i firmach badawczych, wybrali zajęcia laboratoryjne na terenie Krakowskiego Specjalistycznego Szpitala im. Jana Pawła II. Swoją przygodę z nauką zapoczątkowali  w trakcie godzinnych  warsztatów, obejmujących następujące zagadnienia:

• Oznaczanie genetyczne mutacji związanych z trombofilią
• Hodowla komórek interstycjalnych zastawki aortalnej
• Fenotypowanie komórek układu odpornościowego.

Równolegle odbywały się pokazy w pracowniach Krakowskiego Centrum Badań
i Technologii Medycznych:

Pracownia Diagnostyki Chorób Zakrzepowo-Zatorowych

W Pracowni Diagnostyki Chorób Zakrzepowo-Zatorowych jako jedynym ośrodku w Polsce przeprowadzana jest kompleksowa ocena stanu prozakrzepowego u chorych z zawałem serca, udarem mózgu, zakrzepicą żylną lub zatorami w innych łożyskach naczyniowych.  Ocena obejmuje m.in. pomiar właściwości skrzepów fibrynowych i sprawności fibrynolizy, w tym ocena obrazowa zakrzepów metodą elektronowej mikroskopii skaningowej. Wykonywana jest analiza endogennego potencjału generacji trombiny. Badany jest wpływ czynników środowiskowych oraz genetycznych na zmiany fenotypu zakrzepu, kinetykę generacji trombiny i plazminy. W pracowni powstał i został opatentowany prototyp zautomatyzowanego stanowiska do oceny przepuszczalności skrzepu fibrynowego umożliwiający szczegółową analizę porowatości skrzepu. Badania prowadzone są w różnych modelach in vitro i in vivo nad czynnikami sprzyjającymi tendencji do krwawień.
W pracowni wykonywane są również badania czynności płytek krwi.

Pracownia Innowacyjnych Zastosowań Komórek Macierzystych

W Pracowni Innowacyjnych Zastosowań Komórek Macierzystych prowadzone są badania nad komórkami macierzystymi izolowanymi z tkanek dorosłych osobników. Komórki macierzyste charakteryzują się zdolnością do samoodnawiania i różnicowania
w ukierunkowane tkankowo/narządowo komórki potomne. Badania nad tymi komórkami mają istotne znaczenie w rozwijającej się medycynie regeneracyjnej określanej medycyną XXI wieku i stwarzają możliwość terapeutycznego zastosowania tych komórek w procesach regeneracji uszkodzonych narządów i tkanek np. po zawale mięśnia sercowego, czy udarze mózgu. Unikalnym projektem realizowanym w Pracowni jest ocena różnych rodzajów komórek macierzystych i ich właściwości w zakrzepicy żylnej i zatorowości płucnej oraz ich powikłaniach.

Pracownia Badań Genetycznych

W Pracowni Badań Genetycznych wykonuje się badania związane z wykluczeniem lub potwierdzeniem:

• genetycznie uwarunkowanej nadkrzepliwości (trombofilii); badania te wykonuje się
  u pacjentów po incydencie zakrzepowo-zatorowym w układzie żylnym (zakrzepica żył głębokich lub zator tętnicy płucnej) lub układzie tętniczym (zawał serca, udar mózgu itp)
• oporności na leki przeciwpłytkowe u pacjentów zażywających leki z grupy tienopirydyn ( klopidogrel)
• oporności lub nadmiernej wrażliwości na antagonistów witaminy K
• dziedzicznego raka piersi i jajnika
• genetycznie uwarunkowanych chorób tkanki łącznej (w tym zespołu Marfana)
• genetycznie uwarunkowanej nadpłytkowości i czerwienicy prawdziwej.

Udział w tym popularnonaukowym przedsięwzięciu umożliwił młodzieży odkrycie tajemnic niedostępnych na co dzień  zakamarków laboratoriów, które zajmują się niezwykle ciekawymi badaniami naukowymi. Wszyscy jego uczestnicy oprócz licznych gadżetów, zostali obdarowani także dyplomami Młodego Naukowca. Być może, że ta noc, która minęła tak szybko, przyczyni się do wyboru przez niektórych z uczniów kariery naukowca? Jeśli jednak tak się nie stanie, to z pewnością wzbudziła ona ogromne zainteresowanie i fascynację jedną z najszybciej rozwijających się dzisiaj dyscyplin biologicznych – inżynierią genetyczną.

Beata Sobocińska